Dziadek do orzechów

Piotr Czajkowski

DZIADEK DO ORZECHÓW

Balet feeria w dwóch aktach z prologiem na motywach baśni Ernsta Hoffmanna "Dziadek do orzechów i król myszy"

Libretto: Marius Petip w redakcji Władimira Troshchenko.

Wykorzystano  fragmenty choreografii Mariusa Petipy, Lwa Iwanowa, Aleksandra Gorsky, zasłużonego artysty Rosji Wasilija Vainonena i Kawalera Orderu Diagilewa  Anatolija Yemelyanova.

Prolog

W wigilię Bożego Narodzenia po zaśnieżonych  ulicach małego  niemieckiego miasteczka w pośpiechu  biegną do domu prezydenta Zilberhausa odświętnie ubrani  goście. Wśród przechodniów i Drosselmeyer - starszy radca sądu, wynalazca i mistrz zabawek. On przygotował wspaniałe bożonarodzeniowe prezenty dla dzieci Zilberhausa - jego chrześniaków Maszy i Fritza. Jednak szczęśliwe oczekiwanie na Boże Narodzenie dla Drosselmeyera przytłoczone jest lękiem: w sposób tajemniczy zniknęła jedna z lalek - Król Myszy.

Akt I

W domu prezydenta goście Zilberhausa  z niecierpliwością czekają na rozpoczęcie święta. Wreszcie pojawia się przed nimi  błyszcząca światłami choinka noworoczna. W środku uroczystości pojawia tajemniczy gość w  kostiumie czarodzieja. Opowiada on historię dzielnego księcia, który pokonał Króla Myszy. Obecni entuzjastycznie oglądają jego  lalki taneczne,  które  są podobne do prawdziwych  ludzi - Arlekina, Arapa i Różową lalkę. Dzieci rozpoznają w nieznajomym   Drosselmeyera. Masza z radością przyjmuje  podarunek ojca chrzestnego - zabawnego  i niezgrabnego dziadka do orzechów. To nie jest tylko lalka - jest on przeznaczony do rozłupywania orzechów. Zabawa z dziadkiem do orzechów coraz bardziej fascynuje  Maszę. Wydaje jej się, że to w ogóle nie jest zabawka, ale żywy człowiek, chociaż brzydki, ale z delikatną i piękną duszą. Brat Marii, Fritz, swawolnik  i kpiarz, niechcący  łamie dziadka do orzechów. Maria czule pociesza  swego  okaleczonego ulubieńca i delikatnie go kołysze. Ostatni taniec. Goście wychodzą. Noc. Malutka Masza nie może spać. Przezwyciężając strach idzie do sali, by odwiedzić  dziadka do orzechów. Nagle w pokoju pojawia Drosselmeyer. To już nie jest tylko dobry ojciec chrzestny, a czarodziej. Po  machnięciu przez niego  ręką wszystko dookoła przeobraża się: ściany się rozsuwają , choinka  zaczyna rosnąć. Wraz z nią  ożywają i rosną zabawki. Nagle spod podłogi  pojawiają się myszy  pod wodzą Króla Myszy. Dziadek do orzechów ustawia w szeregu  ołowianych żołnierzyków i śmiało prowadzi ich do walki. Jednak siły są nierówne. Dziadek do orzechów jest pozostawiony samemu sobie wobec Króla Myszy i całej  jego świty. Masza jest w rozpaczy: jej  ulubieniec jest w niebezpieczeństwie. Dziewczynka rzuca swój pantofelek  na myszy i one, przerażone, uciekają we wszystkich kierunkach. Dziadek do orzechów magicznie został przekształcony w  pięknego księcia przez Drosselmeyera, który dziękuje swej wybawicielce   i zabiera ją do magicznego królestwa. Lalki  podążają za nimi.

Akt II

Masza i dziadek do orzechów - Książę w magicznej łodzi płyną po choinkowym  królestwie. Wraz z nimi, czarodziej Drosselmeyer. Ale skradają się za nimi z tyłu myszy z Królem Myszy i nagle napadają na nich. Dziadek do orzechów - Książę znów odważnie podejmuje walkę i pokonuje wroga. Wszyscy  radośnie świętują zwycięstwo. Masza i dziadek do orzechów  - Książę są szczęśliwi -  oni dotarli do królestwa marzeń. Ale to wszystko to tylko sen... minęła noc noworoczna, a wraz z nią przeminęły cudowne sny. Masza poczuła oddech bajecznych marzeń i obudziła się obok własnej choinki, w domu, z lalką - dziadkiem do orzechów na kolanach.